Τα Χωριά της Δίρφης

Στενή

Η Στενή είναι ένα από τα διασημότερα χειμερινά θέρετρα της Ελλάδας. Ένα από τα γραφικότερα χωριά της Εύβοιας, κτισμένο στις παρυφές της Δίρφυς, του ψηλότερου βουνού της Εύβοιας, 30χλμ. Από τη Χαλκίδα. Η Στενή έχει 1.280 κατοίκους και αποτελείται από τρεις οικισμούς. Την Πάνω και Κάτω Στένη, και τον μικρό οικισμό του Πύργου (Σκουντέρι). Κέντρο του χωριού είναι η πλακόστρωτη πλατεία απ’ όπου ξεκινούν στενά μονοπάτια και διακλαδίζονται ως την τελευταία άκρη του πυκνόκτιστου χωριού. Μέσα στην πλατεία υπάρχουν γραφικές βρύσες με άφθονα τρεχούμενα νερά. Πολλά μεγάλα πλατάνια απλώνουν τη σκιά τους πάνω από τα γραφικά καφενεδάκια και τις παραδοσιακές ταβέρνες. Υπάρχουν πολλά πάρκα διασκορπισμένα σε όλο το χωριό, που είναι τόποι αναψυχής και ξεκούρασης. Η Στενή ξεχωρίζει για τις σπάνιες ομορφιές και τα τρεχούμενα νερά. Μια από τις πολλές πηγές είναι του «γιατρού η βρύση», πεντακόσια μέτρα μετά το χωριό κοντά στο ρέμα που διασχίζει και το χωριό. Μπροστά στη βρύση, από τη λαϊκή αγορά μπορείτε να προμηθευτείτε προϊόντα του χωριού και της Δίρφυς. Τσάι, ρίγανη, τυρί, μέλι, χειροποίητα ζυμαρικά κ.α.

Του Γιατρού η βρύση: Βρίσκεται Πεντακόσια μέτρα πάνω από το χωριό μέσα σε πλατανοσκέπαστη ρεματιά με γάργαρα τρεχούμενα νερά. Εδώ λειτουργεί παραδοσιακό παζάρι από τις γυναίκες του χωριού που πουλάνε ντόπια παραδοσιακά προϊόντα όπως: τσάι Δίρφυς, τραχανά, χυλοπίτες, μέλι, καρύδια, τυρί και αρωματικά φυτά.
Απέναντι τρεις ψησταριές κάνουν έντονη τη παρουσία τους ξυπνώντας όλες τις αισθήσεις.

Ορειβατικό καταφύγιο: Βρίσκεται 8 χλμ από τη Στενή. Σε αυτό οδηγούν τα περισσότερα μονοπάτια αλλά και ο φιδίσιος ασφαλτοστρωμένος δρόμος. Υπάρχουν ενημερωτικές πινακίδες.Το καταφύγιο διαθέτει χώρους διαμονής και φαγητό

Αθλητικός Ξενώνας:  Βρίσκεται μέσα σε μια καταπράσινη όαση λίγο πιο πάνω από το γήπεδο. Η διαδρομή που είναι 15 λεπτά με τα πόδια, δίπλα από το ποτάμι και τα καταπράσινα πλατάνια είναι πολύ ωραία.
Στο δάσος της Στενής υπάρχουν πολλά μονοπάτια που θα εντυπωσιάσουν μικρούς και μεγάλους. Εύκολες περιπατητικές διαδρομές που βγάζουν σε κρυστάλλινες πηγές που βρίσκονται διάσπαρτες και στα ριζά της Δίρφυς.

ΓΛΥΦΑΔΑ
Η Γλυφάδα (πρώην Τσέργες), είναι κτισμένη επάνω σε μια πευκόφυτη πλαγιά της οροσειράς Δίρφης και με θέα προς τον Νότο την άγρια και επιβλητική κορυφή Δέλφη. Ανατολικά του χωριού το απέραντο και βαθυγάλανο Αιγαίο. Το χωριό πήρε το όνομά του από το υφάλμυρο νερό που αναβλύζει κοντά στη θάλασσα. Η Γλυφάδα απέχει 46χλμ. από τη Χαλκίδα και μπορείτε να την επισκεφθείτε μέσω Αγίου Αθανασίου. Η διαδρομή είναι πολύ όμορφη. Οι καταπράσινες πευκόφυτες εκτάσεις εναλλάσσονται με τα απόκρημνα και άγρια βουνά. Το γραφικό χωριό συνδυάζει υπέροχα το γαλάζιο της θάλασσας με το πράσινο των πεύκων. Προσφέρεται για ξεκούραση και ηρεμία.
Το χωριό
Η Γλυφάδα έχει 300 κατοίκους οι οποίοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία, τη γεωργία και την εκμετάλλευση των δασών. Αν επισκεφτείτε το χωριό, φροντίστε να προμηθευτείτε τα τοπικά προϊόντα που είναι τα γνησιότερα και τα αγνότερα που μπορείτε να βρείτε.
Οικισμοί
Αγριοσυκιά: Βρίσκεται 4χλμ. βόρεια του χωριού. Καταπράσινος γραφικός οικισμός με πολλά πετρόχτιστα σπίτια.
Κοτσίκια, Νίκη (Αρκουδοσουβάλα)
Κερασιά: Όμορφοι οικισμοί πνιγμένοι στο πράσινο των πεύκων σε απόσταση ενός χιλιομέτρου ο ένας από τον άλλο. Σε 1,5χλμ. βρίσκεται η πανέμορφη παραλία Πετάλη, η καλύτερη της περιοχής.
Παραλίες
Πετάλη: Μεγάλη παραλία με κάτασπρη αμμουδιά. Τα πεύκα φθάνουν ως τη θάλασσα.
Γλυφάδα: Μικρός όρμος, που χρησιμοποιείται και σαν αλιευτικό καταφύγιο.
Βυθουρι: Βρίσκεται σε ευθεία θέση με το χωριό και απέχει 3χλμ
Πανηγύρια
Στις Τσέργες 26 -9 του Αγιαννιού, στην Αγριοσυκιά 20 -7 του προφήτη Ηλία και στα Κοτσίκια του Αγιαννιού .

ΚΑΘΕΝΟΙ
Κάθε ένας με τον νου του. Η πιθανότερη εκδοχή για την ονομασία του χωριού. Η ίδρυση του χωριού έγινε πολύ πριν την τουρκοκρατία . Η παράδοση αναφέρει ότι υπήρχε διχογνωμία για το που έπρεπε να κτιστεί το νέο χωριό. Ετσι αποφάσισαν να διαλέξουν τον νέο τόπο με την λογική της διατήρησης των τροφίμων. Ο καθένας άφησε από ένα κομμάτι κρέας στο μέρος που επιθυμούσε. Μετά τρεις ημέρες το κομμάτι που είχαν αφήσει στην τωρινή θέση του χωριού ήταν το μόνο που δεν είχε χαλάσει. Μετά την απελευθέρωση αρκετοί Βαβουλιώτες και Ακριώτες μετοίκησαν στο χωριό.
Στην περιοχή των Καθενών έχουν βρεθεί πάρα πολλά ευρήματα όλων των ιστορικών περιόδων. Πλήθος νεολιθικών οικισμών μαρτυρά πυκνή οίκηση αυτή την περίοδο. Στη θέση Ντούγλη υπήρχαν μαρτυρίες για Κυκλώπειο τείχος, στη θέση Βελανίδι και Γραμονή βρέθηκαν πέτρες με σκαλισμένο κοίλωμα στο πάνω μέρος ενώ στη θέση Αλαφόκαμπος πολύ κοντά στα Έρια βρέθηκαν επιτύμβιες πλάκες οι οποίες εκτίθενται στο μουσείο της Χαλκίδας.
ΕΡΙΑ
Μέσα στα πολλά νερά και σε οργιώδη βλάστηση βρίσκεται ο ναός της Υπαπαντής του Σωτήρος(13-16 αιώνας) Η ιστορία της περιοχής χάνεται στον μύθο αφού κάποιοι μελετητές συνδέουν την ονομασία της περιοχής με τον Υριέα πατέρα του μυθολογικού Άγριου Λύκου.
ΑΓΙΑ ΤΡΙΤΗ
Κατεστραμένος ναός στην τοποθεσία Μαργέλια που σύμφωνα με την παράδοση υπήρχε μεσαιωνικός οικισμός

Στρόπωνες

Όμορφο γραφικό χωριό, πνιγμένο στο πράσινο, κτισμένο επάνω στην οροσειρά της Δίρφης. Το χωριό απέχει 50χλμ. από τη Χαλκίδα και έχει 800 κατοίκους. Είναι ΔΔ του Δήμου Διρφύων. Η διαδρομή από τη Στενή έως τους Στρόπωνες θεωρείται από τις καλύτερες της Ελλάδας πραγματοποιείται μέσα σε πεύκα, πλατάνια, έλατα, και πολλά τρεχούμενα νερά. Περνώντας από το ψηλότερο σημείο του δρόμου (1000μ.) και κατηφορίζοντας για το Αιγαίο, πρέπει να προσέξετε τον τρόπο, που οι κάτοικοι έχουν αξιοποιήσει τις πλαγιές και τις έχουν κάνει γόνιμες και παραγωγικές. Η παραγωγή του χωριού σε κρέατα, κάστανα και κηπευτικά είναι εντυπωσιακή και τα προϊόντα του χωριού γίνονται ανάρπαστα σε όλες τις αγορές. Τα σπίτια του χωριού είναι παλιά και παραδοσιακά. Κέντρο του χωριού είναι η πλατεία. Εκεί βρίσκονται όλα τα μαγαζιά και πολλές γραφικές ταβέρνες, με ντόπια, νόστιμα κρέατα.
Οικισμοί
Λάμαρη: Γραφικό χωριό με παλιά παραδοσιακά σπίτια, είναι η τελευταία στάση πριν τη Χιλιαδού. Στον κεντρικό δρόμο του χωριού μπορείτε να επισκεφθείτε το Λαογραφικό Μουσείο, όπου παρουσιάζονται πολλά εκθέματα δημιουργημένα με πολύ μεράκι από το σύλλογο του χωριού.
Χιλιαδού: Ραγδαία αναπτυσσόμενος τουριστικός οικισμός, κτισμένος στην ομώνυμη παραλία. Ψαροταβέρνες, ξενοδοχεία, μπαράκια, ντισκοτέκ δημιουργήθηκαν για να ικανοποιήσουν όλες τις σύγχρονες ανάγκες των επισκεπτών.

Καμπιά

Ένα από τα ωραιότερα χωριά της Εύβοιας, με πολλά γραφικά σπίτια. Τα Καμπιά απέχουν 32χλμ. από τη Χαλκίδα και έχουν 250 κατοίκους, οι οποίοι ασχολούνται με γεωργικές και κτηνοτροφικές εργασίες. Επισκεπτόμενοι το χωριό, μπορείτε να ψωνίσετε νόστιμα κτηνοτροφικά και γεωργικά προϊόντα. Ονομαστή είναι η φάβα του χωριού, η οποία είναι η καλύτερη της Εύβοιας.
Οικισμοί
Καμπιά:
Το χωριό είναι κτισμένο στην πλαγιά του Μέγα-Λόγγου και επάνω στο φαράγγι του Χάβου. Στις παραδοσιακές ταβέρνες του χωριού, θα γευτείτε τα νόστιμα ντόπια κρέατα και τη φημισμένη πέστροφα, παραγωγής του χωριού.
Αγία Κυριακή:
Μικρός οικισμός με πολύ παλιά σπίτια, κτισμένος κοντά στην ομώνυμη σπηλαιώδη εκκλησία. Σε πεντακόσια μέτρα ανατολικά της εκκλησίας, βρίσκεται εγκαταλειμμένος οικισμός των Κάτω Καμπιών. Τα σπίτια του παλιού οικισμού είναι τουλάχιστον 300 ετών.

Άγιος Αθανάσιος

Όμορφο γραφικό χωριό κτισμένο στους πρόποδες της Δίρφης μέσα σε πυκνά πευκοδάση, τρεχούμενα νερά και κάθε λογής βλάστηση. Το χωριό δημιουργήθηκε μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους από τους κατοίκους των Βαβούλων. Ναωνυμικό τοπωνύμιο από τον ομώνυμο ναό ο οποίος παραδόξως δεν είναι το καθολικό του χωριού αλλά το κοιμητήριο. Καθολικό του χωριού είναι ο ναός των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης.
Ιστορικές τοποθεσίες
Διαολάκιζα: Σε υψόμετρο 700 μέτρων στα μισά της κυρίας κορυφής της Δίρφης, βρέθηκαν δύο χρυσά πρωτελλαδικά αγγεία. Φυλάσσονται στο μουσείο Μπενάκη. Το καμινευμένο μετάλλευμα που βρέθηκε στην περιοχή, μαρτυρά αρχαίο εργαστήριο μετάλλων.
Χαλκούσα: Δυτικά του Αγ. Αθανασίου και σε απόσταση 1500 μέτρων βρέθηκαν λίθινα τσαπιά, αξίνες, γυάλινα αντικείμενα, λίθινης εποχής.
Αξιοθέατα
Καστανιά: Πριν από τα πρώτα σπίτια του χωριού, καταπράσινη ρεματιά γεμάτη βρύσες με τρεχούμενα νερά.
Το φαράγγι της Αγάλης
Βρίσκεται χίλια μέτρα από το χωριό, προς την πλευρά της Δίρφης. Πανέμορφο φαράγγι που οδηγεί στη Δίρφη. Απόκρημνοι βράχοι με ποικίλους χρωματισμούς \εναλλάσσονται με καταπράσινες πλαγιές άγριας βλάστησης. Στο τέλος της διαδρομής συναντάμε τη σπηλιά Βο‘ι‘δοκλέφτρα, τόπο κατοικίας ανθρώπων της νεολιθικής εποχής.
Πανηγύρια
Στον Άγιο Αθανάσιο τα πανηγύρια ήταν τις 2 Μαΐου του Αγίου Αθανασίου στην μνήμη της κοιμήσεως του (από το 1950 και μετά γιορτάζεται τις 18-1) και του Αγίου Κωνσταντίνου τις 21 Μαΐου. Συνήθως στον Άγιο Αθανάσιο έπαιζε η ορχήστρα του Πάλιουρα.

Μετόχι

Ιστορικές τοποθεσίες

Η παράδοση αναφέρει αρχαία πόλη, που το μεγαλύτερο τμήμα της καταποντίστηκε στο Αιγαίο.

Κούτουρλας:

Άγ. Απόστολοι:

Μέσα σε ρεματιά γεμάτη από πλατάνια. Διαρρέεται από τον ποταμό Κολέθρα, που ξεκινάει  από το ομώνυμο σπήλαιο.

Λούτσα:

Σταυρεπίστεγος βυζαντινός ναός του 14^ου αιώνα. Οι τοιχογραφίες είναι σπάνιας ομορφιάς και αξίας.

Αμφιθέα

Νέα ονομασία του χωριού από την αμφιθεατρική θέση στην οποία βρίσκεται .Το παλιό όνομα του χωριού είναι Γίδες το οποίο σύμφωνα με την παράδοση δόθηκε από Τούρκο πασσά ο οποίος εκεί είχε τα κοπάδια του.
Αμέσως μετά την απελευθέρωση αναφέρεται σαν Γίδαις με 5 οικογένειες. Πλούσιο και έφορο μέρος με πολλές καλλιέργειες.
Ανάμεσα στον δρόμο Αμφιθέας Στενής και δυο χιλιόμετρα από το χωριό σε υψόμετρο 180μ, δίπλα από την εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου διασώζεται Πύργος , ο οποίος εντάσσεται στο γενικότερο οχυρωματικό σχεδιασμό που είχαν φτιάξει οι Ενετοί. Είναι τέτοια η θέση του πύργου που έχει οπτική επαφή με τους υπόλοιπους πύργους της περιοχής.
Δεξιά στο κοιμητήριο του χωριού και σε υψόμετρο 230 μέτρων είναι το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. Δεξιότερα αυτού υπήρχε πύργος μεγάλος, του οποίου ερείπια είχαν προλάβει οι μεγαλύτεροι σε ηλικία. Αριστερά του κοιμητηρίου υπάρχει ημικατεστραμένο Πυργόπουλο ή «Πυργόπουλος». Είναι το μοναδικό κτίσμα αυτής της μορφής όχι μόνο στην περιοχή αλλά και σε όλα τα Ενετικά φρούρια. «Πύργοι φρούρια» υπήρχαν πολλά , αλλά Πυργόπουλα πουθενά. Η απόσταση μεταξύ του Πύργου και του Πυργόπουλου είναι αρκετά μεγάλη. Τα δυο αυτά κτίσματα συνδέοντο με υπόγεια σήραγγα, εντελώς αόρατη. Το Πυργόπουλο χρησίμευε μάλλον για αποθήκευση τροφίμων.

Πανηγύρια
Στην Αμφιθέα μετά την επιστροφή του χωριού από το ξωκλήσι της Βαγγελίστρας έπαιζαν έως αργά το βράδυ. Το μεγάλο πανηγύρι του χωριού γινόταν στις 8 Μαΐου, του Αϊ Γιάννη του Θεολόγου. Μεγάλο πανηγύρι που συγκέντρωνε κόσμο από όλα τα χωριά. Όργανα έφερναν όλα τα μαγαζιά.

Θεολόγος

Όμορφο γραφικό χωριό της Κ. Εύβοιας. Απέχει 25χλμ. από τη Χαλκίδα και έχει 553 κατοίκους. Τα κτηνοτροφικά και αγροτικά προϊόντα του χωριού είναι εξαιρετικής ποιότητας. Μην ξεχάσετε να προμηθευτείτε τυροκομικά, κρέατα, αλλαντικά και λάδι.
Αξιοθέατα
Παναγιά:
Μέσα σε ένα πανέμορφο τοπίο, με οργιώδη βλάστηση από πλατάνια και τρεχούμενα νερά, βρίσκεται η εκκλησία της Παναγιάς. Κτισμένη το 800-820, είναι από τις παλαιότερες της περιοχής. Η εκκλησία επιδιορθώθηκε το 1830 και διαθέτει 4 κελιά, όπου μπορείτε να φιλοξενηθείτε, ενώ δίπλα ακριβώς, θα βρείτε ταβέρνες με ντόπια, νοστιμότατα κρέατα.
*Μπορείτε να επισκεφθείτε το Μουσείο Λαϊκής τέχνης.
Πολιτιστικές εκδηλώσεις
Από τις 15-23 Αυγούστου γίνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις, ενώ οι εκδηλώσείς κορυφώνονται στις 23 Αυγούστου, όταν γιορτάζεται η κοίμηση της Θεοτόκου.